Για την Μύηση στον Πολιτισμό μέσα απο ενα Φεστιβάλ Περιοδείας Θεατρικού Εργου στην Ελλαδα, η Επιστημονικη Επιτροπη του Ιδρύματος επέλεξε το ανέβασμα μια Παραγωγής Θεατρικού Έργου με Θέμα απο την Ελληνική Αρχαιότητα που διδάσκει διαχρονικές Πολιτιστικές Αξίες. Ανάμεσα απο αξιόλογες προτάσεις επελέγη ως Θέμα η Ηρωίδα του Αρχαίου 'Αργους Τελέσιλλα, σε Κείμενο του Συγγραφέα Γρηγόρη Χαλιακόπουλου.
Η Παραγωγή του Θεατρικού έργου, εγινε εξ ολοκλήρου από το ΕΠΙΜΕΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ, με την συμβολική Επιχορήγηση του Υπουργείου Πολιτισμού.
TΟ ΒΙΝΤΕΟ ΠΡΟΒΑΛΛΕΤΑΙ ΑΠΟ ΧΘΕΣ ΤΟ ΒΡΑΔΥ 23 Ιουλίου ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΤΗΝ 2 Αυγούστου 2019, ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΘΟΝΕΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΣΤΑΘΜΩΝ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟ ΚΑΙ ΗΣΑΠ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΥΡΜΩΝ (Χωρίς Ηχο) ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΣΥ ΑΕ .
Το Βίντεο ετοιμάσθηκε απο την Επιστημονικη Ομάδα του Κοινωφελούς Ιδρύματος Περσεύς Αθηναίος σε υψηλής ψηφιακής Τεχνολογίας εξοπλισμο.
Ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος είναι ένας συγγραφέας με σπάνια διεισδυτική
ματιά στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής και στις δύσβατες περιοχές του νου, που ταλανίζεται από διλλήματα και αντιφάσεις.
Στο έργο «Τελέσιλλα» ο συγγραφέας παρασύρεται από το δαιδαλώδες
θυμικό της κεντρικής ηρωίδας για να οδηγηθεί στην άψογη σύζευξη
ιστορικών συνθηκών και ψευδαισθητηριακής αλήθειας. Η Τελέσιλλα βέβαια
ανασύρεται από την τρέχουσα καθημερινότητα μιας προ Χριστού εποχής,
διακεκριμένης και αποφασιστικής σε ότι αφορά τους πολιτικούς
μετασχηματισμούς.
Η Αργίτισσα ηρωίδα, ποιήτρια φιλάσθενη και αδύναμη σφύζει δυναμισμού
επικυρώνοντας έτσι μια πρώτη αντίφαση, εκείνη που τοποθετεί στο
προσκήνιο των γεγονότων την δυαρχία «Σώμα και Ψυχή». Η Τελέσιλλα
μικροκαμωμένη και άρρωστη, όπως είπαμε, διαθέτει αποθέματα θάρρους και
ιδιαίτερης ρώμης. Εξάλλου το σώμα είναι στον άνθρωπο φθαρτό και
πεισιθάνατο.
Η ψυχή αθάνατη, αενάως κινούμενη για να εμψυχώνει τονίζοντας το δόγμα
της αναφοράς μέσα από το αδιάλειπτο natura naturans και natura
naturata.
Ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, παρακολουθεί βήμα – βήμα την δραματική
ανάπτυξη των χαρακτήρων της τραγωδίας που γράφει, ξαναζώντας μαζί με το
σημερινό κοινό, στιγμές από την Ιστορία, την οποία μετατρέπει σε
θεατρική μυθοπλασία. Η Τελέσιλλα μεταποιείται και μετουσιώνεται σε
αρχηγό μιας ηρωικής θυσίας από τις τόσες πολλές που εγγράφονται στα
ιστορικά δρώμενα. Εδώ, η θυσία απηχεί ένα μεγάλο μέρος του Δικαίου, ένα
άλλο της πολιτικής και ένα τρίτο της πανανθρώπινης ηθικής. Ο συγγραφέας
οικοδομεί αρχικά με βάση την δεοντολογία που επιβάλλεται εκ των ένδον.
Εν συνεχεία, ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος με ήρεμους τόνους και βηματισμούς
αποκαλύπτει την κορύφωση του πάθους της ηρωίδας του.
Η «Τελέσιλλα» συγκροτεί μια άρτια «παρτιτούρα» κωδικοποιημένου λόγου, δημιουργώντας μια αρχαιοπρεπή τραγωδία με όλα τα συστατικά, όπως τα
δίνει ο Αριστοτέλης στον ορισμό της αρχαίας τραγωδίας.
Το κείμενο εικονοποιεί την ανθρώπινη περιπέτεια, ενώ επαναφέρει στο
προσκήνιο τους στόχους του θεάτρου καθώς και την δύναμη της ζωντανής
επαφής του θεάτρου με τους θεατές του.
Η σκηνοθεσία του Γιάννη Σταματίου σέβεται την δομική συνέπεια του κειμένου, το μέτρο και τις αναφορές σε πρόσωπα και πράγματα.
Εξάλλου, η σκηνοθεσία καθοδηγεί ευεργετικά τις κοπέλες του χορού, δημιουργώντας την αίσθηση ενός αυστηρού, ελεγχόμενου προγράμματος.
Τα κοστούμια πλούσια και φροντισμένα «κάνουν τη διαφορά» όπως λέμε, απέναντι στο λιτό αλλά λειτουργικό σκηνικό.
Υπό την μελωδική ασύμμετρη τραγικότητα της μουσικής που γράφει ο
Φίλιππος Περιστέρης για την παράσταση, οι ερμηνείες των ηθοποιών
υπογραμμίζονται χαρακτηριστικά, αποκτώντας ιδιαίτερη σκηνική εμβέλεια και
αποδίδοντας ένα άρτιο αισθητικά αποτέλεσμα.
Στο ρόλο της Αρχόντισσας η Νταίζη Σεμπεκοπούλου, πληθωρική και
επιτελική, εναρμονίζεται πλήρως με τον Κωστή Σαββιδάκη, που ερμηνεύει
ευθύβολα τον Περίλαο, καταδεικνύοντας με την ιδιαίτερη, στεντόρεια φωνή
του το βάθος της προσωπικότητας του νεκρού βασιλιά
Καταχειροκροτήθηκε η
παράσταση “Τελέσιλλα” του Μεσσήνιου συγγραφέα Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, στο
Αρχαίο Θέατρο της Μεσσήνης την Παρασκευή 2 Αυγούστου.
Ο
χώρος γέμισε από θεατρόφιλους, οι οποίοι ήθελαν να παρακολουθήσουν την
τραγωδία που αναφέρεται στην αρχαία ηρωίδα του Άργους Τελέσιλλα, η οποία
ήταν από αρχοντική οικογένεια, και φιλάσθενη. Το όνομά της έμεινε
ξακουστό στους αιώνες, όχι μόνο για την ποίησή της αλλά και για το
ηρωικό θάρρος της. Παρ’ όλα αυτά σήμερα παραμένει άγνωστη στους
περισσότερους, μιας και για τη ζωή της υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία, αν
και στην εποχή της θεωρούνταν ποιήτρια ισότιμη με την Σαπφώ. Σύμφωνα με
τους ιστορικούς, η Τελέσιλλα έσωσε το Άργος απ’ τους Σπαρτιάτες, όταν ο
βασιλιάς της Σπάρτης Κλεομένης εξεστράτευσε εναντίον του. Οι Αργείοι
υπέστησαν πανωλεθρία κατά τη μάχη, με 6.000 νεκρούς. Η μάχη δόθηκε εκτός
των τειχών της πόλης. Τότε το Άργος είχε συμμαχήσει με την Αθήνα και η
υπόλοιπη Πελοπόννησος με την Σπάρτη.
Όταν ο Κλεομένης
βάδισε να κατακτήσει και το Άργος μετά την επιτυχία του, η Τελέσιλλα
κατόρθωσε να ξεσηκώσει με ύμνους και εξαιρετικό λόγο και στη συνέχεια να
συγκεντρώσει και να εξοπλίσει τις γυναίκες της πόλης με ό,τι πρόχειρο
οπλισμό μπορούσε να βρει, δημιουργώντας μια αμυντική γραμμή απέναντι
στον εχθρό. Μαζί τους στάθηκαν και οι λιγοστοί γέροντες και δούλοι του Άργους. Οι Λακεδαιμόνιοι μετά από μεγάλο προβληματισμό,αποφάσισαν
να μην επιτεθούν στο κάστρο του Άργους διότι αν νικούσαν η νίκη τους θα
ήταν άδοξη αφού θα είχαν νικήσει γυναίκες. Στην αντίθετη περίπτωση που
μπορεί να ηττώντο, θα τους ακολουθούσε το «όνειδος» ανά τους αιώνες,
ότι ηττήθηκαν από γυναίκες. Έτσι επέστρεψαν στη Σπάρτη, ενώ το Άργος, το
οποίο είχε συμμαχήσει με τους Αθηναίους, ως η μοναδική πελοποννησιακή
πόλη ενάντια στη σπαρτιατική ηγεμονία, σώθηκε.
Τα
μηνύματα είναι και σήμερα δυνατά: ο σεβασμός στη γυναικεία αυτοθυσία, η
δύναμη της ποίησης στον ξεσηκωμό των Αργείων και η τιμωρία των θνητών
όταν διαπράττουν ύβρη προκαλώντας τους θεούς (όπως έπραξε ο βασιλιάς της
Σπάρτης Κλεομένης, ο οποίος κατάσφαξε με δόλιο τρόπο τους Αργείους στο
ιερό άλσος του Άργους όπου είχαν κρυφτεί για να σωθούν, αφού πρώτα
τους υποσχέθηκε ότι δεν θα τους πειράξει). Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά
την δράση της Τελέσιλλας, το Άργος από ολιγαρχικό, κατέστη δημοκρατικό.
Αιτία ήταν η απελευθέρωση των δούλων, οι οποίοι πήραν ως σύζυγοι τη θέση
των Αργείων που χάθηκαν στην μάχη.
Λίγο πριν την
έναρξη της παράστασης η ποιήτρια Ελίζα Αλεξανδρίδου προλόγισε και
ευχαρίστησε όλους όσους στήριξαν την προσπάθεια των συντελεστών, όπως την
Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, την Πειραματική Σκηνή Καλαμάτας, τον Δήμο Μεσσήνης, τον
Τομέα Σαμαρειτών Ερυθρού Σταυρού, το Κέντρο Αποκατάστασης «Διάπλαση
Μεσσηνίας» και το Μετρό Αθήνας. Στη συνέχεια τιμήθηκε ο καθηγητής –
αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης από το Ίδρυμα Ελληνισμού και τον πρόεδρό του
καθηγητή Ανδρέα Αθηναίο. Στη συνέχεια οι θεατές παρακολούθησαν
εκστασιασμένοι την παράσταση.
Το πρωτότυπο έργο του
Γρηγόρη Χαλιακόπουλου «Τελέσιλλα», σε σκηνοθεσία Γιάννη Σταματίου και
μουσική Φίλιππου Περιστέρη, σε Παραγωγή του Κοινωφελούς Ιδρύματος Επιμένουμε Ελλάδα, παίζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και γι’
αυτό το λόγο το ενδιαφέρον ήταν μεγάλο. Το θερμό χειροκρότημα του κόσμου
στο τέλος, δικαίωσε όλους τους συντελεστές της παράστασης. Αξίζει να
σημειωθεί ότι στο Αρχαίο Θέατρο Μεσσήνης παραβρέθηκαν και πολλοί θεατές
από το Άργος.
Καταχειροκροτήθηκε η παράσταση “Τελέσιλλα” του Μεσσήνιου
συγγραφέα Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, στο Αρχαίο Θέατρο της Μεσσήνης την
Παρασκευή 2 Αυγούστου.
Ο χώρος γέμισε από θεατρόφιλους, οι οποίοι ήθελαν να
παρακολουθήσουν την τραγωδία που αναφέρεται στην αρχαία ηρωίδα του
Άργους Τελέσιλλα, η οποία ήταν από αρχοντική οικογένεια, και φιλάσθενη.
Το όνομά της έμεινε ξακουστό στους αιώνες, όχι μόνο για την ποίησή της
αλλά και για το ηρωικό θάρρος της. Παρ’ όλα αυτά σήμερα παραμένει
άγνωστη στους περισσότερους, μιας και για τη ζωή της υπάρχουν ελάχιστα
στοιχεία, αν και στην εποχή της θεωρούνταν ποιήτρια ισότιμη με την
Σαπφώ. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, η Τελέσιλλα έσωσε το Αργος απ’ τους
Σπαρτιάτες, όταν ο βασιλιάς της Σπάρτης Κλεομένης εκστράτευσε εναντίον
του. Οι Αργείοι υπέστησαν πανωλεθρία κατά τη μάχη, με 6.000 νεκρούς. Η
μάχη δόθηκε εκτός των τειχών της πόλης. Τότε το Αργος είχε συμμαχήσει με
την Αθήνα και η υπόλοιπη Πελοπόννησος με την Σπάρτη.
Οταν ο Κλεομένης βάδισε να κατακτήσει και το Αργος μετά
την επιτυχία του, η Τελέσιλλα κατόρθωσε να ξεσηκώσει με ύμνους και
εξαιρετικό λόγο και στη συνέχεια να συγκεντρώσει και να εξοπλίσει τις
γυναίκες της πόλης με ό,τι πρόχειρο οπλισμό μπορούσε να βρει,
δημιουργώντας μια αμυντική γραμμή απέναντι στον εχθρό. Μαζί τους
στάθηκαν και οι λιγοστοί γέροντες και δούλοι του Αργους. Οι
Λακεδαιμόνιοι μετά από μεγάλο προβληματισμόαποφάσισαν
να μην επιτεθούν στο κάστρο του Άργους διότι αν νικούσαν η νίκη τους θα
ήταν άδοξη αφού θα είχαν νικήσει γυναίκες. Στην αντίθετη περίπτωση που
μπορεί να ηττούντο, θα τους ακολουθούσε το «όνειδος» ανά τους αιώνες,
ότι ηττήθηκαν από γυναίκες. Ετσι επέστρεψαν στη Σπάρτη, ενώ το Αργος το
οποίο είχε συμμαχήσει με τους Αθηναίους, ως η μοναδική πελοποννησιακή
πόλη ενάντια στη σπαρτιατική ηγεμονία σώθηκε.
Τα μηνύματα είναι και σήμερα δυνατά: ο σεβασμός στη
γυναικεία αυτοθυσία, η δύναμη της ποίησης στον ξεσηκωμό των Αργείων και η
τιμωρία των θνητών όταν διαπράττουν ύβρη προκαλώντας τους θεούς (όπως
έπραξε ο βασιλιάς της Σπάρτης Κλεομένης, ο οποίος κατάσφαξε με δόλιο
τρόπο τους Αργείους στο ιερό άλσος του Αργους , όπου είχαν κρυφτεί για
να σωθούν, αφού πρώτα τους υποσχέθηκε ότι δεν θα τους πειράξει). Αξίζει
να σημειωθεί ότι μετά την δράση της Τελέσιλλας, το Αργος από ολιγαρχικό
κατέστη δημοκρατικό. Αιτία ήταν η απελευθέρωση των δούλων, οι οποίοι
πήραν ως σύζυγοι τη θέση των Αργείων που χάθηκαν στην μάχη.
Λίγο πριν την έναρξη της παράστασης η ποιήτρια Ελίζα
Αλεξανδρίδου προλόγισε και ευχαρίστησε όλους όσους στήριξαν την
προσπάθεια των συντελεστών, όπωςτην
Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, την Πειραματική Σκηνή Καλαμάτας, το
Ιδρυμα Ελληνισμού, τον Δήμο Μεσσήνης, το Ιδρυμα “Επιμένουμε Ελλάδα”, τον
Τομέα Σαμαρειτών Ερυθρού Σταυρού, το Κέντρο Αποκατάστασης «Διάπλαση
Μεσσηνίας» και το Μετρό Αθήνας. Στη συνέχεια τιμήθηκε ο καθηγητής -
αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης από το Ιδρυμα Ελληνισμού και τον πρόεδρό του
καθηγητή Ανδρέα Αθηναίο. Στη συνέχεια οι θεατές παρακολούθησαν
εκστασιασμένοι την παράσταση.
Το πρωτότυπο έργο του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου «Τελέσιλλα»,
σε σκηνοθεσία Γιάννη Σταματίου και μουσική Φίλιππου Περιστέρη, παίζεται
για πρώτη φορά στην Ελλάδα και γι’ αυτό το λόγο το ενδιαφέρον ήταν
μεγάλο. Το θερμό χειροκρότημα του κόσμου στο τέλος δικαίωσε όλους τους
συντελεστές της παράστασης. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Αρχαίο Θέατρο
Μεσσήνης παραβρέθηκαν και πολλοί θεατές από το Αργος.
Η «Τελέσιλλα» παρουσιάστηκε σε τρία θέατρα, ελπίζουμε σύντομα και στο Άργος
Το έργο του συγγραφέα Γρηγόρη Χαλιακόπουλου «Τελέσιλλα» μια
σύγχρονη τραγωδία η οποία έχει στόχο να αναδείξει την άγνωστη στους
περισσότερους Έλληνες, ποιήτρια και ηρωίδα του αρχαίου Άργους,
παρουσιάστηκε τις τελευταίες εβδομάδες για πρώτη φορά στο κοινό, σε
σκηνοθεσία του Γιάννη Σταματίου.
Παραστάσεις δόθηκαν σε ανοιχτά θέατρα στο Πέραμα, το Γαλάτσι και το αρχαίο θέατρο Μεσσήνης με μεγάλη συμμετοχή θεατών.
Δεν γνωρίζουμε γιατί δεν παρουσιάστηκε στο Αρχαίο Θέατρο του Άργους.
Εκεί ήταν ο φυσικός χώρος για να γίνει η πρεμιέρα της. Δεν μπορούμε να
κρίνουμε καλλιτεχνικά την παράσταση, άλλωστε δεν την είδαμε. Ανεξάρτητα
από την ποιότητά της, είναι απαραίτητο να παρουσιαστεί στον τόπο που
έδρασε η Τελέσιλλα. Οι Αργείτες ίσως είναι οι μόνοι Έλληνες που
γνωρίζουν την ύπαρξη της Τελέσιλλας (ασχέτως αν δεν γνωρίζουν τη δράση
της) και δεν θα έλεγαν «όχι» στην παρακολούθηση του έργου.
Ευχόμαστε και ελπίζουμε, οι υπεύθυνοι της παράστασης να έρθουν σε
συμφωνία με το Δήμο Άργους και με την ΚΕΔΑ-Μ ώστε τη φετινή σεζόν να
παρουσιαστεί στο Αρχαίο Θέατρο.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΛΕΣΙΛΛΑ , ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΣΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΑΡΓΟΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΣΕ
ΤΟ ΕΠΙΜΕΝΟΥΜΕ ΕΛΛΑΔΑ ΩΣ ΝΕΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ΜΕ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΗ
ΧΑΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟ, ΣΕ ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΓΙΑΝΝΗ ΣΤΑΜΑΤΙΟΥ. ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΜΕΣΣΗΝΗΣ 2
ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2019. ΑΙΓΙΔΑ ΙΔΡΥΜΑ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ Κ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΗ ΣΚΗΝΗ
ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ. ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΕΦΟΡΕΙΑΣ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
Η
ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΒΑ ΕΧΕΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕΙ. ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΝΥΧΤΑΣ ΕΧΕΙ ΠΑΡΑΔΟΘΕΙ
ΣΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΟΥ, ΤΑ ΑΣΤΕΡΙΑ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ
ΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΤΟ ΣΚΗΝΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΡΙΑΝΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ. ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΕΖΗΣΑΝ ΕΔΩ
ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΕΜΑΣ "ΕΙΔΑΝ" ΕΝΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΑΞΙΕΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΕΣ, ΠΟΥ
ΙΣΧΥΟΥΝ ΩΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΙΩΝΙΑ ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΚΑΙ ΣΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΤΟΥ
ΠΡΟΣ ΤΟ ΦΩΣ
Υπό την Αιγίδα του Ιδρύματος Ελληνισμού και της Πειραματικής
Σκηνής Καλαμάτας και με συνδιοργανώτρια την Εφορεία Αρχαιοτήτων
Μεσσηνίας παρουσιάζεται η τραγωδία «Τελέσιλλα» του Γρηγόρη
Χαλιακόπουλου την Παρασκευή ( 2 Αυγούστου ) στις 21:00 μ.μ. στο
Αρχαίο Θέατρο Μεσσήνης. Η Παραγωγή είναι του Ιδρύματος «Επιμένουμε
Ελλάδα» και η εκδήλωση πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του
Δήμου Μεσσήνης.
Η
παράσταση έχει στόχο την ανάδειξη της άγνωστης στους περισσότερους,
ιστορικής ποιήτριας και ηρωίδας του Αρχαίου Άργους, Τελέσιλλας μέσα
από ένα έργο που είναι ύμνος στη Γυναίκα, τη Δύναμη και τη Δημοκρατία.
Συντελεστές:
Συγγραφέας: Γρηγόρης Χαλιακόπουλος
Σκηνοθεσία-Σκηνικά: Γιάννης Σταματίου
Μουσική: Φίλιππος Περιστέρης
Παίζουν ( με σειρά εμφάνισης) :
Αργυρώ Ταμβάκου, Κατερίνα Βαρδακαστάνη, Νταίζη Σεμπεκοπούλου, Κώστας
Λάσκος, Σάββας Πογιατζής, Μαρία Μπακέλα, Γιάννης Σταματίου, Κωστής
Σαββιδάκης.
Χορός:
Λυσάνδρα Αναστασοπούλου, Ιωάννα – Μαρία Μπάτη, Βιργινία Μιχαήλ, Βίκυ Μιχαλοπούλου, Βέρα Μακρομαρίδου.
Η θεατρική παράσταση «Τελέσιλλα», έργο του συγγραφέα Γρηγόρη
Χαλιακόπουλου, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα και προσιδιάζει σε
αρχαία τραγωδία. Είναι γραμμένο σε έμμετρη μορφή, – με τη διαφορά ότι ο
στίχος είναι ανομοιοκατάληκτος ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος – με χορό,
χορικά και βασίζεται στην ιστορία της ηρωίδας του αρχαίου Άργους,
Τελέσιλλας, η οποία ήταν φιλάσθενη λυρική ποιήτρια και έζησε τον 5ο – 6ο
αιώνα π.Χ.
Η Τελέσιλλα γεννήθηκε μεταξύ του 520-515 π.Χ. και είχε αρχοντική
καταγωγή. Λόγω της ασθένειάς της ζήτησε χρησμό απ’ το Μαντείο των Δελφών
και ο χρησμός που έλαβε ήταν ο εξής:
«Τας Μούσας Θεραπεύειν», δηλαδή η ποίηση θα σε θεραπεύσει.
Έτσι λοιπόν άρχισε να γράφει ποίηση και οι πηγές την αναφέρουν ως μια
εξαιρετική ποιήτρια να συναγωνίζεται τη Σαπφώ. Δυστυχώς διασώθηκε μόνο
ένα ποίημά της, το οποίο στην παράσταση το τραγουδά ο χορός.
Το όνομά της έμεινε ξακουστό στους αιώνες, όχι μόνο για την ποίησή της
αλλά και για το ηρωικό θάρρος της. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, η
Τελέσιλλα έσωσε το Άργος απ’ τους Σπαρτιάτες, όταν ο Βασιλιάς της
Σπάρτης Κλεομένης εκστράτευσε εναντίον του. Οι Αργείοι υπέστησαν
πανωλεθρία κατά τη μάχη, με 6.000 νεκρούς. Η μάχη δόθηκε εκτός των
τειχών της πόλης. Τότε το Άργος είχε συμμαχήσει με την Αθήνα
και η υπόλοιπη Πελοπόννησος με την Σπάρτη.
Όταν ο Κλεομένης βάδισε να κατακτήσει και το Άργος μετά την επιτυχία
του, η Τελέσιλλα κατόρθωσε να ξεσηκώσει με ύμνους και εξαιρετικό λόγο
και στη συνέχεια να συγκεντρώσει και να εξοπλίσει τις γυναίκες της πόλης
με ότι πρόχειρο οπλισμό μπορούσε να βρει, δημιουργώντας μια αμυντική
γραμμή απέναντι στον εχθρό. Μαζί τους στάθηκαν και οι λιγοστοί γέροντες
και δούλοι του Άργους. Οι Λακεδαιμόνιοι μετά από μεγάλο προβληματισμό
αποφάσισαν να μην επιτεθούν στο κάστρο του Άργους διότι αν νικούσαν η
νίκη τους θα ήταν άδοξη αφού θα είχαν νικήσει γυναίκες. Στην αντίθετη
περίπτωση που μπορεί να ηττούντο, θα τους ακολουθούσε το «όνειδος» ανά
τους αιώνες, ότι ηττήθηκαν από γυναίκες. Έτσι επέστρεψαν στη Σπάρτη, ενώ
το Άργος το οποίο είχε συμμαχήσει με τους Αθηναίους, ως η μοναδική
πελοποννησιακή πόλη ενάντια στη σπαρτιατική ηγεμονία σώθηκε.
Τα μηνύματα είναι ιδιαίτερα δυνατά: Ο σεβασμός στη γυναικεία αυτοθυσία, η
δύναμη της ποίησης στον ξεσηκωμό των Αργείων και η τιμωρία των θνητών
όταν διαπράττουν Ύβρη προκαλώντας τους Θεούς, όπως έπραξε ο Βασιλιάς της
Σπάρτης Κλεομένης, ο οποίος κατάσφαξε με δόλιο τρόπο τους Αργείους στο
Ιερό Άλσος του Άργους , όπου είχαν κρυφτεί για να σωθούν, αφού πρώτα
τους υποσχέθηκε ότι δεν θα τους πειράξει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την δράση της Τελέσιλλας, το Άργος από
ολιγαρχικό κατέστη δημοκρατικό. Αιτία ήταν η απελευθέρωση των δούλων, οι
οποίοι πήραν ως σύζυγοι τη θέση των Αργείων που χάθηκαν στην μάχη.
Σύμφωνα με τον γεωγράφο Παυσανία, η πόλη τής έστησε μνημείο, το οποίο
απεικόνιζε την Τελέσιλλα καθώς ετοιμάζεται να φορέσει την περικεφαλαία
της. Πάνω στον τάφο της, ο σύζυγός της χάραξε προς τιμήν της ένα τρυφερό
επίγραμμα, για να εκφράσει την αγάπη του και το θαυμασμό του για
εκείνη.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.
Είχα πάρει τις πληροφορίες μου για την παράσταση Τελέσιλλα από
φίλους μου που την παρακολούθησαν στο Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο του
Περάματος «Μίκης Θεοδωράκης».
Την Πέμπτη 25 Ιουλίου αποφάσισα να την απολαύσω με τη σειρά μου
στο Άλσος Βεϊκου, εκεί που κάθε καλοκαίρι οι Αθηναίοι έχουν την
πολυτέλεια να παρακολουθούν σε καθημερινή βάση μια συναυλία ή θεατρική
παράσταση. Θα έλεγα δίχως ίχνος υπερβολής πως το Φεστιβάλ του Δήμου
Γαλατσίου είναι ένα από τα πιο σημαντικά της Αττικής.
Η παράσταση Τελέσιλλα, πρωτότυπο έργο του συγγραφέα Γρηγόρη
Χαλιακόπουλου - ο οποίος όπως μου δήλωσε στο τέλος της παράστασης
λατρεύει να γράφει θεατρικά έργα που να στηρίζονται σε βιογραφίες
προσωπικοτήτων, όχι μόνο σύγχρονων αλλά και του απώτερου παρελθόντος -
με εντυπωσίασε και θαύμασα τη γραφή του. Ένα έργο γραμμένο σε ιαμβικό
ανομοιοκατάληκτο δεκαπεντασύλλαβο με υψηλού επιπέδου χρήση της ελληνικής
γλώσσας από το συγγραφέα, επί 1:30 περίπου ώρα μας ταξίδεψε στους
ουράνιους αιθέρες της αρχαιοελληνικής ιστορίας. Όπως άκουσα τους
περισσότερους να σιγοψιθυρίζουν, αν δεν γνώριζες ποιος το έγραψε,
αδυνατούσες να στοιχηματίσεις για το αν άκουγες το λόγο από τραγωδία
αρχαίου τραγικού ή κάποιου σύγχρονου συγγραφέα. Μια τραγωδία που διέθετε
όλα τα συστατικά στοιχεία των αρχαίων τραγωδιών, με τη διαφορά ότι αντί
της αττικής διαλέκτου χρησιμοποιήθηκε η σύγχρονη γλώσσα και ο
βυζαντινός δεκαπεντασύλλαβος. Αυτό το έργο, εξαιτίας του λόγου, της
γραφής και της σύλληψής του, κατατάσσει το συγγραφέα του, στους μεγάλους
σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς.
Ποια ήταν όμως η Τελέσιλλα που η πλειονότης αγνοεί και ο Χαλιακόπουλος
μας τη συστήνει; Παραθέτουμε κάποιες σημαντικές πληροφορίες από το
πρόγραμμα της παράστασης.
«Η Τελέσιλλα γεννήθηκε μεταξύ του 520-515 π.Χ. και είχε αρχοντική
καταγωγή. Λόγω της ασθένειάς της ζήτησε χρησμό απ’ το Μαντείο των Δελφών
και ο χρησμός που έλαβε ήταν ο εξής:
“Τας Μούσας Θεραπεύειν”, δηλαδή η ποίηση θα σε θεραπεύσει.
Έτσι λοιπόν άρχισε να γράφει ποίηση και οι πηγές την αναφέρουν ως μια
εξαιρετική ποιήτρια να συναγωνίζεται τη Σαπφώ. Δυστυχώς διασώθηκε μόνο
ένα ποίημά της, το οποίο στην παράσταση το τραγουδά ο χορός.
Το όνομά της έμεινε ξακουστό στους αιώνες, όχι μόνο για την ποίησή της
αλλά και για το ηρωικό θάρρος της. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, η
Τελέσιλλα έσωσε το Άργος απ’ τους Σπαρτιάτες, όταν ο Βασιλιάς της
Σπάρτης Κλεομένης εξεστράτευσε εναντίον του. Οι Αργείοι υπέστησαν
πανωλεθρία κατά τη μάχη, με 6.000 νεκρούς. Η μάχη δόθηκε εκτός των
τειχών της πόλης. Τότε το Άργος είχε συμμαχήσει με την Αθήνα και η
υπόλοιπη Πελοπόννησος με την Σπάρτη.
Όταν ο Κλεομένης βάδισε να κατακτήσει και το Άργος μετά την επιτυχία
του, η Τελέσιλλα κατόρθωσε να ξεσηκώσει με ύμνους και εξαιρετικό λόγο
και στη συνέχεια να συγκεντρώσει και να εξοπλίσει τις γυναίκες της πόλης
με ότι πρόχειρο οπλισμό μπορούσε να βρει, δημιουργώντας μια αμυντική
γραμμή απέναντι στον εχθρό. Μαζί τους στάθηκαν και οι λιγοστοί γέροντες
και δούλοι του Άργους. Οι Λακεδαιμόνιοι μετά από μεγάλο προβληματισμό
αποφάσισαν να μην επιτεθούν στο κάστρο του Άργους διότι αν νικούσαν η
νίκη τους θα ήταν άδοξη αφού θα είχαν νικήσει γυναίκες. Στην αντίθετη
περίπτωση που μπορεί να ηττώντο, θα τους ακολουθούσε το «όνειδος» ανά
τους αιώνες, ότι ηττήθηκαν από γυναίκες. Έτσι επέστρεψαν στη Σπάρτη, ενώ
το Άργος το οποίο είχε συμμαχήσει με τους Αθηναίους, ως η μοναδική
πελοποννησιακή πόλη ενάντια στη σπαρτιατική ηγεμονία, σώθηκε.
Τα μηνύματα είναι ιδιαίτερα δυνατά: Ο σεβασμός στη γυναικεία αυτοθυσία,
η δύναμη της ποίησης στον ξεσηκωμό των Αργείων και η τιμωρία των θνητών
όταν διαπράττουν Ύβρη προκαλώντας τους Θεούς, όπως έπραξε ο Βασιλιάς
της Σπάρτης Κλεομένης, ο οποίος κατάσφαξε με δόλιο τρόπο τους Αργείους
στο Ιερό Άλσος του Άργους , όπου είχαν κρυφτεί για να σωθούν, αφού πρώτα
τους υποσχέθηκε ότι δεν θα τους πειράξει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την δράση της Τελέσιλλας, το Άργος από
ολιγαρχικό κατέστη δημοκρατικό. Αιτία ήταν η απελευθέρωση των δούλων, οι
οποίοι πήραν ως σύζυγοι τη θέση των Αργείων που χάθηκαν στην μάχη.
Σύμφωνα με τον γεωγράφο Παυσανία, η πόλη τής έστησε μνημείο, το οποίο
απεικόνιζε την Τελέσιλλα καθώς ετοιμάζεται να φορέσει την περικεφαλαία
της. Πάνω στον τάφο της, ο σύζυγός της χάραξε προς τιμήν της ένα τρυφερό
επίγραμμα, για να εκφράσει την αγάπη του και το θαυμασμό του για
εκείνη».
Τι κρίμα, να παρακολουθούμε μια ζωή να ανεβαίνουν παραστάσεις στα
Φεστιβάλ του καλοκαιριού, στα πλέον ιστορικά θέατρα της χώρας μας και το
ρεπερτόριο τους να είναι μια κοινοτοπία και πλειστάκις ευτέλεια, η οποία
προωθείται ως μεταμοντέρνο εφεύρημα!
Στην «Τελέσιλλά» του ο Χαλιακόπουλος διδάσκει θεατρική γραφή. Μας
καθηλώνει με το ύφος, τη γλώσσα, τη θεματολογία, τον κυρίαρχο λόγο. Είχα
παρακολουθήσει τον «Ελευθέριο Βενιζέλο» και είχα και τότε εκπλαγεί με
τη γραφή του. Με την τραγωδία του όμως αυτή, ομολογώ ότι ενθουσιάστηκα. Η
Ύβρις του Βασιλιά Κλεομένη τιμωρείται και οι Θεοί αποκαθιστούν την τάξη
και την ισορροπία, κάτι που με έντεχνο τρόπο και ξέχωρη επιμέλεια ο
συγγραφέας δομεί στο έργο του. Με μια μόνο παράγραφο από τους
ιστορικούς, κατορθώνει και δημιουργεί μια τραγωδία που αν δεν γνωρίζαμε
τον αιώνα που γράφτηκε θα αναρωτιόμασταν ποιου εκ των τριών αρχαίων
τραγικών είναι.
Και όλα αυτά με τη συνοδεία μιας μουσικής υψηλοτάτου επιπέδου, που
ανατριχιάζει τον θεατή καθώς τα όργανα που χρησιμοποιούνται και οι
επεμβατικές επιλογές στο έργο δημιουργούν ερεθίσματα έπαρσης, στοχασμού
και φόβου, απολύτως αντίστοιχα με τα συμβάντα. Οι νότες του Φίλιππου
Περιστέρη έντυσαν με τέτοιο τρόπο το λόγο του συγγραφέα, ώστε να δημιουργήσουν μια ακουστική πανδαισία. Φύγαμε με τη μουσική του να ηχεί για ώρες στ’
αυτιά μας. Εύγε!
Οι ηθοποιοί που επιλέχθηκαν ήταν όλοι τους ξεχωριστοί. Η Αργυρώ
Ταμβάκου πέτυχε στο ρόλο της Τελέσιλλας, ο οποίος εξ αντικειμένου ήταν
πολύ δύσκολος. Μην ξεχνάμε ότι ερμηνεύοντας την Τελέσιλλα, γράφει
θεατρική ιστορία, εφόσον είναι η πρώτη ηθοποιός που παίζει αυτό τον
ρόλο. Η πίεση ήταν μεγάλη και η επιτυχία της διπλασιάζεται εξ αυτού και
μόνον. Πέτυχε και της αξίζουν συγχαρητήρια.
Η μορφή της Αρχόντισσας Νταίζης Σεμπεκοπούλου δέσποζε στην παράσταση,
στημένη αριστοτεχνικά και με ένα μονόλογο κορυφαίο του έργου που
αποτελεί λογοτεχνικό θησαυρό. Ήταν υπέροχη και η παρουσία της αποτέλεσε
εγγύηση για την παράσταση. Σπουδαία ηθοποιός, μεγάλη εμπειρία,
εκπληκτική ερμηνεία!
Ο παρτενέρ της, άρχοντας και σύζυγος, Κώστας Λάσκος, πολύπειρος
ηθοποιός, δίδαξε τι σημαίνει υποκριτική. Εξαιρετικός με άρτιο λόγο και
εκφραστικότητα. Φέρει επάνω του όλη την θεατρική κουλτούρα της
ποιοτικής τέχνης.
Ο Κωστής Σαββιδάκης, μια φιγούρα προερχόμενη απ’ τον Άδη, ανατρίχιασε με
το παίξιμό του το κοινό και ανέβασε με την υποκριτική του το επίπεδο της
όλης παράστασης. Η εξελικτική του πορεία τα τελευταία χρόνια τον
δικαιώνει σε ό,τι κι αν κάνει. Ήταν ένας μονόλογος – διάλογος
καθηλωτικός. Αγαπημένη προσωπικότητα του θεατρόφιλου και
κινηματογραφικού κοινού.
Η παραμάνα Μαρία Μπακέλα, με εξαίρετη εμφάνιση, στήριξε το όλο εγχείρημα
και ήταν συγκινητική ως παρουσία. Μια πολυτάλαντη ηθοποιός, που με τη
γαλήνια και αντιαγχώδη ερμηνεία της, έφερνε την ισορροπία στην παράσταση
με τον καθοριστικό της ρόλο. Ικανότατη και το απέδειξε. Η Κατερίνα
Βαρδακαστάνη που την απολαύσαμε και ως Δανάη (Στρατηγοπούλου) την
προηγούμενη σεζόν, υποδυόμενη τη φίλη της Τελέσιλλας ήταν εξαιρετική.
Ιδιαίτερα στη σκηνή που οι δυο τους ανταλλάσσουν φιλοφρονήσεις και η μια
με περιπαικτικό τρόπο πειράζει την άλλη, ξεδίπλωσε τα ταλέντο της και
έδωσε με τη σειρά της, ξεχωριστό τόνο στην παράσταση. Προσέδωσε με το
χαμόγελό της την ανάσα στην τραγωδία, μιας και είναι η μοναδική στιγμή
που οι ηθοποιοί γελούν και χωρατεύουν. Μαζί με την Μαρία Μπακέλα και την
Αργυρώ Ταμβάκου αποτέλεσαν μια δυνατή τριάδα γυναικών, μεταφέροντάς μας
στα αρχοντικά δώματα του Αρχαίου Άργους.
Ο Σάββας Πογιαντζής υποδύεται δύο ρόλους του Κήρυκα και του
Αγγελιαφόρου. Μια σεμνή παρουσία με ιδιαίτερο χάρισμα στη φωνή και
δυνατό παρουσιαστικό. Διαθέτει σπουδαίο ταλέντο και πιστεύω πως το
μέλλον θα είναι δικό του. Τη στιγμή που απευθύνεται στις γυναίκες του
Άργους, είναι συγκλονιστικός.
Ο Γιάννης Σταματίου ως Βασιλιάς Κλεομένης είναι ο μεγάλος εχθρός, ο
«κακός» της παράστασης. Για τη σκηνοθετική του δουλειά θα μιλήσουμε
παρακάτω. Ως ηθοποιός ο Γιάννης Σταματίου, είναι ένας από τους
σπουδαιότερους Έλληνες ηθοποιούς. Μεγάλη υποκριτική προσωπικότητα. Η
εμφάνισή του με σπαρτιατική στολή, κατά την είσοδό του ταράζει τα νερά
και ο θεατής παρακολουθεί με δέος τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Θαυμάσιος, έχει τη γνώση, την εμπειρία, το χάρισμα!
Οι κοπέλες του χορού, ένας υπέροχος συνδυασμός. Η κάθε μια με την δική
της προσωπικότητα. Μέσα από την εξαιρετική εκφορά του λόγου και την
χορογραφική τους ακολουθία, αναδείχθηκαν σε πρωταγωνίστριες. Είναι αυτές
που μας μιλούν για όσα συνέβησαν, για όσα δεν βλέπουμε, για όσα θα
συμβούν. Συγχαρητήρια σε όλες τους. Στάθηκαν σε ένα δύσκολο έργο με
αξιοθαύμαστη κίνηση, λόγο και υποκριτική. Με σειρά εμφάνισης, η Λυσάνδρα
Αναστασοπούλου, η Ιωάννα - Μαρία Μπάτη, η Βιργινία Μιχαήλ, η Βίκυ
Μιχαλοπούλου και η Βέρα Μακρομαρίδου ήταν τα «πολύχρωμα» πρόσωπα που
ομόρφυναν την παράσταση Μπράβο τους!
Τα κοστούμια της Μαρίας Γκούσκου με δυο λέξεις: Έργα Τέχνης! Θαυμάσιες αποχρώσεις με αρχαιοελληνική μεγαλοπρέπεια.
Η χορογράφος Αργυρώ Ταμβάκου μαζί με την βοηθό της Μαρία Πάπου κέντησαν ψιλοβελονιά τα βήματα και την κίνηση του χορού!
Όσο για τα σκηνικά, απλά και απέριττα. Τέσσερις κίονες και μερικοί
κύβοι. Η απόλυτη αφαιρετικότητα, όπως απαιτούσε η συγκεκριμένη
παράσταση.
Ας κλείσουμε όμως με τον πρωτεργάτη αυτού του μοναδικού εγχειρήματος. Ο
Γιάννης Σταματίου απέδειξε πως η σκηνοθεσία κυλάει στο αίμα του. Ούτε
για μια στιγμή το έργο δεν κάνει κοιλιά. Πρόσεξε κάθε λεπτομέρεια και
δεν του διέφυγε το παραμικρό. Μακάρι τα κρατικά θέατρα κάποια στιγμή να
συνεργάζονται με σκηνοθέτες και καλλιτέχνες τέτοιου ήθους και θεατρικής
δεινότητας σαν αυτή του Γιάννη Σταματίου. Με σεβασμό πάνω στο πρωτότυπο
κείμενο του Χαλιακόπουλου, υπόγραψε μια σκηνοθεσία απ’ τις καλύτερες που
έχουμε δει. Το σημαντικότερο όμως είναι που ανέλαβε να ρισκάρει σε ένα
τόσο δύσκολο έργο, γεγονός που αποδεικνύει ότι διαθέτει μεράκι, θάρρος
και αυτοπεποίθηση. Τα κατάφερε και σκηνοθέτησε μια συγκλονιστική
τραγωδία. Φαίνεται πως το ΕΚΣΤΑΝ, ο θεατρικός χώρος που
δραστηριοποιείται, είναι το Κρυφό Σχολειό της Τέχνης. Διαφορετικά δεν θα
μπορούσε να δέσει ένα ετερόκλητο πλήθος ηθοποιών έτσι ώστε να
συνεργάζονται σαν μια μηχανή που δεν της λείπει το παραμικρό.
Τέλος αξίζει να τονιστεί το εξής σημαντικό: Αν δεν υπήρχε το «Ίδρυμα
Ελληνισμού» με τον Πρόεδρό του καθηγητή Ανδρέα Αθηναίο να θέσει υπό την
Αιγίδα του την παράσταση και η Πρόεδρος του «Ιδρύματος Επιμένουμε
Ελλάδα» Κωνσταντίνα Μανώλη, να πάρει στα χέρια της την παραγωγή της
παράστασης, οι Έλληνες θεατρόφιλοι θα έχαναν μια από τις καλύτερες
παραστάσεις του εφετινού καλοκαιριού και όχι μόνο. Γι αυτό αξίζουν θερμά
συγχαρητήρια στους ανωτέρω και κυρίως γιατί η παράσταση «Τελέσιλλα» με
απόφασή τους, παίζεται με δωρεάν είσοδο για όλο τον κόσμο, σύμφωνα και
με την πολιτική που ασκούν τα δύο Ιδρύματα στα οποία προΐστανται και
διοικούν.
Η παράσταση «Τελέσιλλα» του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, κέρδισε επάξια τη θέση που της ανήκει στην ιστορία του Ελληνικού Θεάτρου.
Υπό την Αιγίδα του «Ιδρύματος Ελληνισμού»
και της «Πειραματικής Σκηνής Καλαμάτας» και με συνδιοργανώτρια την
«Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας» παρουσιάζεται η τραγωδία «ΤΕΛΕΣΙΛΛΑ» του
Γρηγόρη Χαλιακόπουλου. Η Παραγωγή είναι του Ιδρύματος «Επιμένουμε
Ελλάδα».
Η παράσταση έχει στόχο την ανάδειξη της άγνωστης στους περισσότερους,
ιστορικής ποιήτριας και ηρωίδας του Αρχαίου Άργους, Τελέσιλλας.
Το έργο είναι ένας ύμνος στη Γυναίκα, τη Δύναμη και τη Δημοκρατία.
Με την ευγενική υποστήριξη του Δήμου Μεσσήνης
Συνδιοργάνωση:
Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας και Πειραματική Σκηνή Καλαμάτας
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ
Παρασκευή 2 Αυγούστου ώρα 21:00 -Αρχαίο Θέατρο Μεσσήνης
Για τη μετακίνηση των θεατών θα υπάρχει πούλμαν με κόστος 6 ευρώ το
άτομο (aller-retour) Πληροφορίες για κλείσιμο θέσης στα τηλέφωνα:
6977437279, 6971540945, 6944252700
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ
Η θεατρική παράσταση «Τελέσιλλα», έργο του
συγγραφέα Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα
και προσιδιάζει σε αρχαία τραγωδία. Είναι γραμμένο σε έμμετρη μορφή, –
με τη διαφορά ότι ο στίχος είναι ανομοιοκατάληκτος ιαμβικός
δεκαπεντασύλλαβος – με χορό, χορικά και βασίζεται στην ιστορία της
ηρωίδας του αρχαίου Άργους, Τελέσιλλας, η οποία ήταν φιλάσθενη λυρική
ποιήτρια και έζησε τον 5ο – 6ο αιώνα π.Χ.
Η Τελέσιλλα γεννήθηκε μεταξύ του 520-515 π.Χ. και είχε αρχοντική
καταγωγή. Λόγω της ασθένειάς της ζήτησε χρησμό απ’ το Μαντείο των Δελφών
και ο χρησμός που έλαβε ήταν ο εξής:
«Τας Μούσας Θεραπεύειν», δηλαδή η ποίηση θα σε θεραπεύσει.
Έτσι λοιπόν άρχισε να γράφει ποίηση και οι πηγές την αναφέρουν ως μια
εξαιρετική ποιήτρια να συναγωνίζεται τη Σαπφώ. Δυστυχώς διασώθηκε μόνο
ένα ποίημά της, το οποίο στην παράσταση το τραγουδά ο χορός.
Το όνομά της έμεινε ξακουστό στους αιώνες, όχι μόνο για την ποίησή της
αλλά και για το ηρωικό θάρρος της. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, η
Τελέσιλλα έσωσε το Άργος απ’ τους Σπαρτιάτες, όταν ο Βασιλιάς της
Σπάρτης Κλεομένης εξεστράτευσε εναντίον του. Οι Αργείοι υπέστησαν
πανωλεθρία κατά τη μάχη, με 6.000 νεκρούς. Η μάχη δόθηκε εκτός των
τειχών της πόλης. Τότε το Άργος είχε συμμαχήσει με την Αθήνα και η υπόλοιπη Πελοπόννησος με την Σπάρτη.
Όταν ο Κλεομένης βάδισε να κατακτήσει και το Άργος μετά την επιτυχία
του, η Τελέσιλλα κατόρθωσε να ξεσηκώσει με ύμνους και εξαιρετικό λόγο
και στη συνέχεια να συγκεντρώσει και να εξοπλίσει τις γυναίκες της πόλης
με ότι πρόχειρο οπλισμό μπορούσε να βρει, δημιουργώντας μια αμυντική
γραμμή απέναντι στον εχθρό. Μαζί τους στάθηκαν και οι λιγοστοί γέροντες
και δούλοι του Άργους. Οι Λακεδαιμόνιοι μετά από μεγάλο προβληματισμό
αποφάσισαν να μην επιτεθούν στο κάστρο του Άργους διότι αν νικούσαν η
νίκη τους θα ήταν άδοξη αφού θα είχαν νικήσει γυναίκες. Στην αντίθετη
περίπτωση που μπορεί να ηττώντο, θα τους ακολουθούσε το «όνειδος» ανά
τους αιώνες, ότι ηττήθηκαν από γυναίκες. Έτσι επέστρεψαν στη Σπάρτη, ενώ
το Άργος το οποίο είχε συμμαχήσει με τους Αθηναίους, ως η μοναδική
πελοποννησιακή πόλη ενάντια στη σπαρτιατική ηγεμονία σώθηκε.
Τα μηνύματα είναι ιδιαίτερα δυνατά: Ο σεβασμός στη γυναικεία αυτοθυσία, η
δύναμη της ποίησης στον ξεσηκωμό των Αργείων και η τιμωρία των θνητών
όταν διαπράττουν Ύβρη προκαλώντας τους Θεούς, όπως έπραξε ο Βασιλιάς της
Σπάρτης Κλεομένης, ο οποίος κατάσφαξε με δόλιο τρόπο τους Αργείους στο
Ιερό Άλσος του Άργους , όπου είχαν κρυφτεί για να σωθούν, αφού πρώτα
τους υποσχέθηκε ότι δεν θα τους πειράξει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την δράση της Τελέσιλλας, το Άργος από
ολιγαρχικό κατέστη δημοκρατικό. Αιτία ήταν η απελευθέρωση των δούλων, οι
οποίοι πήραν ως σύζυγοι τη θέση των Αργείων που χάθηκαν στην μάχη.
Σύμφωνα με τον γεωγράφο Παυσανία, η πόλη τής έστησε μνημείο, το οποίο
απεικόνιζε την Τελέσιλλα καθώς ετοιμάζεται να φορέσει την περικεφαλαία
της. Πάνω στον τάφο της, ο σύζυγός της χάραξε προς τιμήν της ένα τρυφερό
επίγραμμα, για να εκφράσει την αγάπη του και το θαυμασμό του για
εκείνη.
